É un dos métodos de representación gráfica máis empregados e consiste en representar no eixo horizontal os diferentes valores da variable, aos que se asocian barras de igual ancho e altura proporcional ao número de ocorrencias ou á frecuencia relativa de cada un dos valores.
O diagrama máis habitual é o correspondente a barras verticais que se constrúe situando no eixo horizontal os valores da variable en orden crecente e sobre elas, paralelamente ao eixo vertical levántanse barras ou columnas de igual base e de lonxitude igual ás frecuencias que se queren representar. Se son relativas ou porcentaxes, a suma das lonxitudes de todas as barras é igual á unidade ou 100, o que permite facer comparacións entre dúas ou máis variables comparando os seus diagramas de barras.
Excepcionalmente poden intercambiarse os eixes, por exemplo nas pirámides de poboación. Outras veces aparecen varias barras en varias cores pegadas entre si, especialmente cando se fan estudos estratificados.
Exemplo
No seguinte diagrama de barras preséntase o número de persoas por fogar no ano 2009:
Carácter estatístico: número de persoas
Variable estatística discreta
Datos
Frecuencia absoluta
Frecuencia relativa
Porcentaxe
xi
Ni
fi
%
1
205.374
0,198
19,8%
2
325.022
0,313
31,3%
3
255.611
0,247
24,7%
4
180.498
0,174
17,4%
5
47.777
0,046
4,6%
6 ou máis
22.668
0,022
2,2%
N=1.036.931
1
100%
Fogares segundo o número de persoas Galicia. Ano 2009
Abrimos un libro de Excel onde teñamos os datos que queremos representar no diagrama de barras, por exemplo o libro ExemploGraficos1.xls que contén o número de fogares segundo o número de persoas por provincias para o ano 2009.
Situámonos na folla "Fogares" e seleccionamos o rango de datos que queremos representar na gráfica de barras. Neste caso como o que nos interesa é mostrar o número de fogares segundo o número de persoas para o total de Galicia seleccionaríamos o rango de celas A4:B9. ¡Ademais dos datos que queremos representar tamén seleccionamos o nome das categorías, neste caso o número de persoas do fogar!
(Se queres ver o vídeo a pantalla completa pincha neste enlace)
Abrimos unha folla de cálculo de OpenOffice ou de LibreOffice onde teñamos os datos que queremos representar no gráfico de sectores. Imos utilizar uns datos moi similares aos da explicación anterior. Abrimos o arquivo ExemploGraficos1.ods, que contén o número de fogares de Galicia no ano 2011, clasificados segundo o número de persoas que viven en cada un.
Situámonos na folla "Datos" e seleccionamos o rango que queremos representar; neste exemplo, imos representar o número de fogares, segundo o número de persoas, para Galicia. Tamén debemos seleccionar a primeira columna, cos nomes das categorías, pero non así a categoría “Total”.
A continuación, na barra de menús seleccionamos "Inserir", submenú "Gráfico".
No asistente para gráficos, en tipo de gráfico, escollemos "Columna". Na última versión de OpenOffice Calc existe a posibilidade de representar tres tipos distintos de gráficos de barras: normal, en pilas e porcentaxe apilado. Ademais, tamén é posible representar o tipo normal en vista 3D e, neste caso, as barras do mesmo poden ter forma rectangular, de cilindro, de cono ou de pirámide. No noso exemplo imos representar un gráfico normal. Prememos o botón "Seguinte >>".
Comprobamos que o rango de datos é o que efectivamente queremos que se amose. Neste tipo de gráfico, o asistente xa sobreentende que a primeira columna do rango seleccionado contén as etiquetas da lenda, polo que xa aparece seleccionada por defecto a pestana “Primeira columna como etiqueta”. Prememos o botón "Seguinte >>".
Na seguinte pestana do asistente ofrécesenos a posibilidade de engadir novas series na representación, ou eliminar algunha das existentes. É útil cando se queren representar series de datos procedentes de dúas táboas distintas. Tamén podemos asignarlle un nome á serie de datos; para elo, despregamos o recadro “Rango para Nome” e situámonos na cela correspondente á categoría “Galicia” da variable espazo. Prememos no botón "Seguinte >>".
Nesta pestana podemos engadir un título e un subtítulo ao gráfico, o nome ou unidade dos eixos x e y, e cambiar a posición da lenda (ou mesmo eliminala, se non desexamos que se amose no gráfico).
Se en calquera momento da configuración das características do gráfico nos equivocamos, o asistente para gráficos permítenos retroceder premendo o botón "<< Regresar".
Para rematar, pinchamos no botón "Finalizar" e obtemos o gráfico de barras coa distribución dos fogares galegos en 2011 segundo o número de persoas en cada un.
Unha vez abandonado o asistente para gráficos, para alterar as características do gráfico haberá que acudir ao menú "Formato" ou “Inserir” da barra de tarefas. Por exemplo, para engadir as etiquetas de datos á táboa teríamos que ir a “Inserir” e, no despregable deste menú, seleccionar “Etiqueta datos”.
Mediante a aplicación dispoñible na páxina web do IGE
A páxina web do IGE ( www.ige.eu) permite elaborar gráficos a partir das táboas dispoñibles na web.
Unha vez teñamos a táboa cos datos que nos interesa, por exemplo a de fogares segundo o número de persoas para Galicia, A Coruña, Lugo, Ourense e Pontevedra só hai que premer no botón de "Ver gráfico" par a obter a gráfica de barras correspondente.
Hai que ter en conta que a táboa ten que estar construída dun xeito determinado para que a gráfica saia como nos interesa:
As categorías da variable que queremos representar deben estar colocadas nas columnas (neste caso o número de persoas do fogar)
Non debe aparecer seleccionada a categoría "Total" que mostra o número total de fogares. En caso contrario sairía debuxada unha barra con este dato.
A gráfica resultante podémola gardar como imaxe premendo sobre ela co botón dereito do rato e seleccionando a opción "Gardar imaxe como ..."
Máis exemplos
A partir dos datos dispoñibles no libro de Excel ExemploGraficos1.xls elabora un diagrama de barras cos fogares segundo o número de persoas para cada unha das provincias galegas.
E se agora probas a construír unha táboa na web, descargala, abrila con OpenOffice Calc, e construír un gráfico de barras? Abaixo atoparás un vídeo demostrativo. Proba a facelo ti mesmo a partir desta táboa da páxina web, onde se amosa a evolución anual da pesca desembarcada en Galicia dende 1997. Representa o valor da produción desembarcada segundo a especie para o último ano dispoñible.
(Se queres ver o vídeo a pantalla completa pincha neste enlace)
Localizamos na páxina web a información que queremos representar e construímos a táboa de valores. Por exemplo, imos representar o número de fogares de Galicia, no ano 2011, segundo o número de persoas que residían en cada un.
Primeiro seleccionamos as categorías que imos visualizar de cada variable; neste caso escollemos, da variable número de persoas no fogar, todas as categorías (prememos no botón "Selec. todos"); da variable medidas, a categoría "Número"; da variable tempo, o último ano dispoñible; e no espazo, Galicia e provincias.
A continuación decidimos en cal dos eixos imos visualizar cada unha das variables, e cales van actuar como filtro. Neste caso, a variable número de persoas no fogar irá en filas (hai que premer no botón "En filas"), a variable espazo en columnas (hai que premer no botón "En columnas"), e as restantes actúan como filtros (hai que desmarcar ambas pestanas, "En filas" e "En columnas"). Prememos o botón "Ver táboa de datos" para visualizar a información.
Para descargar a información da táboa e poder traballar con ela en OpenOffice Calc, prememos o botón "Descargar datos" e escollemos a opción "Excel - Formato nativo (.xls)". Gardamos o arquivo resultante nunha carpeta ou no escritorio.
Localizamos o arquivo descargado no ordenador, prememos derriba co botón dereito do rato e escollemos a pestana de "Abrir con OpenOffice Calc".
Para representar o gráfico de barras en OpenOffice/LibreOffice Calc, consulta a explicación no apartado anterior.
