Introdución

A lonxevidade, entendida como a duración da vida do ser humano, incrementouse de forma espectacular durante todo o século XX e segue avanzando no século XXI. O envellecemento poboacional é un dos temas que máis preocupa actualmente en Galicia, precisamente por ser unha das rexións nas que este fenómeno se presenta con maior intensidade no territorio español e europeo.

O grupo de poboación que se pode identificar co distintivo “persoa maior” precisa de información específica, desde distintos ámbitos: demográfico, social, educativo, sanitario, laboral e económico. Con esta operación estatística o IGE presenta un conxunto de indicadores sobre os individuos de 65 ou máis anos que pretende ofrecer unha visión da situación actual deste colectivo.


Indicadores demográficos

A porcentaxe de poboación de 65 ou máis anos con respecto ao total de poboación de Galicia aumenta ano tras ano. Na actualidade representa máis do 25% (o 26,3% no ano 2023), e as previsións apuntan a que se situará no 32,4% dentro de 13 anos.


Porcentaxe de poboación de 65 ou máis anos
Unidade: porcentaxe

Espazo 2023 2037
España 20,1 26,0
Galicia 26,3 32,4
  • A Coruña
25,7 31,8
  • Lugo
30,0 35,3
  • Ourense
31,9 36,5
  • Pontevedra
23,9 30,7

Fonte: IGE. Indicadores demográficos; IGE. Sistema de indicadores de lonxevidade (descarga da táboa)


Un indicador utilizado para medir a evolución deste colectivo no tempo é o denominado “índice de envellecemento”, que relaciona a poboación de 65 ou máis anos con respecto a cada 100 persoas menores de 20 anos. Mentres que en España este indicador toma valores en torno a 110, en Galicia presenta un continuo incremento nas últimas décadas ata o valor de 169,3 no ano 2023; as previsións apuntan na mesma dirección de incremento nos seguintes anos, chegando a tomar valores superiores a 251 no ano 2037.


Evolución do índice de envellecemento
Unidade: porcentaxe

Fonte: IGE. Indicadores demográficos; IGE. Proxeccións de poboación a curto prazo (descarga da serie ata 2023 e dende 2024a2037 (datos proxectados))


A estrutura do grupo de persoas de 65 ou máis anos varía no tempo. Mentres que no ano 2023 o grupo de 70 a 74 anos representa o 22,3% do colectivo, as previsións indican que no ano 2037 este rango de idades perderá peso ata o 21,8%. De aquí a 2037 gañará peso o conxunto de persoas de 80 a 84 anos e, por outra parte, o de maior idade permanecerá estable, co 19,6% da poboación de 65 ou máis anos.


Estrutura por grupos de idade da poboación de 65 ou máis anos. Galicia
Unidade: porcentaxe

Fonte: IGE. Indicadores demográficos; IGE. Sistema de indicadores de lonxevidade (descarga da serie ata 2023 e dende 2024a2037 (datos proxectados))


Outro indicador que mide habitualmente a estrutura deste colectivo é o “índice de sobreenvellecemento”, que calcula a porcentaxe que representa a poboación de 85 ou máis anos sobre o grupo de 65 ou máis anos. No ano 2023 este indicador tomou o valor de 19,6 en Galicia e 16,5 en España.


Evolución do índice de sobreenvellecemento. Galicia
Unidade: porcentaxe

Fonte: IGE. Indicadores demográficos; IGE. Proxeccións de poboación a curto prazo (descarga da serie ata 2023 e dende 2024a2037 (datos proxectados))


Unha das preocupacións que xorde a raíz do envellecemento dunha poboación é como se incrementa a poboación en idade “potencialmente dependente”, que pode cuantificarse co denominado “índice de dependencia senil”, calculando cantos individuos de 65 ou máis anos viven nun territorio por cada 100 persoas en idade potencialmente activa (de 15 a 64 anos). Este indicador en Galicia presenta un incremento continuo nos últimos anos e grandes diferenzas entre ambos os dous sexos.


Evolución do índice de dependencia senil segundo o sexo. Galicia
Unidade: porcentaxe

Fonte: IGE. Indicadores demográficos; IGE. Sistema de indicadores de lonxevidade (descarga da serie ata 2023)


Indicadores sociais e educativos

Os galegos de 65 ou máis anos viven maioritariamente en fogares compostos unicamente por persoas dese grupo de idade; no ano 2022 a porcentaxe de galegos nesta situación cifrouse no 56,5%.


Persoas de 65 ou máis anos que viven en fogares con todos os seus membros nese grupo de idade. Galicia
Unidade: porcentaxe


Por provincias, mentres que en Ourense máis do 62% dos maiores de 65 anos viven en fogares con todos os seus membros nese grupo de idade, na provincia de Pontevedra esta porcentaxe está por debaixo do 54%.


Persoas de 65 ou máis anos que viven en fogares con todos os seus membros nese grupo de idade. Galicia e provincias
Unidade: porcentaxe

Espazo 2001 2022
Galicia 47,6 56,5
  • A Coruña
45,6 56,8
  • Lugo
46,9 56,5
  • Ourense
57,3 62,7
  • Pontevedra
45,1 53,4


Fonte: IGE. Enquisa estrutural a fogares (descarga da táboa)


Por outra parte, en canto á tipoloxía dos fogares galegos compostos por persoas de 65 ou máis anos, o 48,5% son unipersoais e o 46,1% son parellas sen fillos, segundo os datos correspondentes ao ano 2022.


Tipoloxía dos fogares compostos por persoas de 65 ou máis anos. Galicia
Unidade: porcentaxe

Fonte: IGE. Enquisa estrutural a fogares (descarga da táboa)


O estado civil máis habitual tanto en Galicia como en España das persoas de 65 ou máis anos é o de “casado”; esta porcentaxe aproxímase ao 60% en Galicia e mesmo supera esta porcentaxe en España.


Distribución da poboación de 65 ou máis anos segundo o estado civil. Ano 2023
Unidade: porcentaxe

Galicia

España

Fonte: IGE-INE. Enquisa de poboación activa (descarga da táboa)


En canto ao nivel educativo alcanzado polas persoas de 65 ou máis anos, é inferior en Galicia a porcentaxe de persoas sen estudos, denominados como “Analfabetos” na clasificación da Enquisa de poboación activa (EPA), fonte desta información, con respecto ao total de España.


Distribución da poboación de 65 ou máis anos segundo o nivel de formación alcanzado. Ano 2023
Unidade: porcentaxe

Galicia

España

Fonte: IGE-INE. Enquisa de poboación activa (descarga da táboa)


Moi relacionado co nivel de formación alcanzado é o uso das TIC por parte do colectivo de persoas maiores. Nas seguintes gráficas pode consultarse o uso de internet e do comercio electrónico por parte das persoas de 65 a 74 anos no último ano dispoñible.


Porcentaxe de persoas de 65 a 74 anos que durante 2023 usou…
Unidade: porcentaxe

… internet

… comercio electrónico

Fonte: INE. Encuesta sobre equipamiento y uso de tecnologías de la información y comunicación en los hogares (descarga da táboa)


Indicadores sanitarios

As principais causas de defunción das persoas de 65 e máis anos en Galicia, segundo a Clasificación Internacional de Enfermidades (CIE) 10ª revisión, son as enfermidades do sistema circulatorio e os tumores.


Defuncións de persoas de 65 ou máis anos segundo a causa. Galicia. Ano 2022
Unidade: porcentaxe

Causa Ambos sexos Homes Mulleres
I Enfermidades infecciosas e parasitarias 7,0 7,4 6,7
II Tumores 21,8 27,3 16,8
III Enfermidades do sangue, órganos hematopoiéticos e inmunidade 0,5 0,4 0,6
IV Enfermidades endocrinas, nutricionais e metabólicas 3,5 3,1 3,9
V Trastornos mentais e do comportamento 8,1 5,6 10,3
VI-VIII Enfermidades do sistema nervioso e dos órganos dos sentidos 5,0 4,4 5,5
IX Enfermidades do sistema circulatorio 28,2 25,6 30,4
X Enfermidades do sistema respiratorio 11,0 12,2 9,9
XI Enfermidades do sistema dixestivo 4,6 4,6 4,5
XII Enfermidades da pel e do tecido subcutáneo 0,6 0,4 0,7
XIII Enfermidades do sistema osteomuscular e do tecido conxuntivo 0,9 0,7 1,1
XIV Enfermidades do sistema xénitourinario 4,0 3,6 4,4
XV Embarazo, parto e puerperio 0,0 – 0,0
XVI Afeccións orixinadas no período perinatal 0,0 0,0 0,0
XVII Malformacións conxénitas, deformidades e anomalías cromosómicas 0,1 0,0 0,1
XVIII Síntomas, signos, achados anormais clínicos ou de laboratorio 1,4 1,0 1,8
XX Causas externas de mortalidade 3,5 3,8 3,1

Nota: (–) Non procede
Fonte: INE. Defunciones según la causa de muerte (descarga da táboa)


Por grupos de idade, as causas predominantes nos individuos menores de 80 anos son os tumores, mentres que as enfermidades do sistema circulatorio son máis frecuentes nas defuncións de persoas de 80 anos e máis.


Defuncións de persoas de 65 ou máis anos, segundo grupo de idade e causa. Galicia. Ano 2022
Unidade: porcentaxe

Idade Tumores Enfermidades do sistema circulatorio Outras causas
65 a 69 anos 49,2 17,8 32,9
70 a 74 anos 42,5 20,4 37,2
75 a 79 anos 36,5 22,1 41,4
80 a 84 anos 25,4 26,7 48,0
85 a 89 anos 17,8 29,3 52,8
90 a 94 anos 10,9 32,4 56,7
95 ou máis anos 6,8 34,7 58,5

Fonte: INE. Defunciones según la causa de muerte (descarga da táboa)


A estancia hospitalaria media das persoas de 65 ou máis anos é inferior en Galicia con respecto ao total de España en todos os grupos de idade considerados.


Estancia hospitalaria media de persoas de 65 anos ou máis. Ano 2022
Unidade: días

Idade España Galicia
De 65 a 74 anos 9,2 9,1
De 75 a 84 anos 10,1 9,5
De 85 a 89 anos 10,8 9,5
De 90 a 94 anos 10,9 8,9
De 95 anos e máis 12,5 8,9

Fonte: INE. Encuesta de morbilidad hospitalaria (descarga da táboa)


A esperanza de vida aos 65 anos en Galicia, entendida como unha estimación do promedio de anos que lle queda por vivir a unha persoa que chega con vida aos 65 anos, no caso de que as condicións de mortalidade se mantivesen constantes e semellantes ás do ano de referencia, situouse no ano 2022 en 21,4 anos.


Esperanza de vida aos 65 anos. Ano 2022
Unidade: anos

Espazo Ambos sexos Homes Mulleres
Galicia 21,4 19,2 23,4
  • Pontevedra
21,4 19,4 23,2
  • Ourense
21,8 19,5 24,0
  • Lugo
21,2 19,2 23,1
  • A Coruña
21,3 19,0 23,4

Fonte: IGE. Indicadores demográficos; INE. Indicadores demográficos básicos (descarga da táboa)


Evolución da esperanza de vida aos 65 anos segundo o sexo. Galicia
Unidade: anos

Fonte: IGE. Indicadores demográficos (descarga da táboa)


Indicadores laborais e económicos

O 1,8% da poboación activa galega pertencía no ano 2023 ao grupo de idade de 65 ou máis anos (en España, o 1,5%), segundo os datos extraídos da EPA. Por outra parte, o colectivo de persoas de 65 ou máis anos inactivas representa o 61,4% do total de persoas inactivas en Galicia.


Porcentaxe que representa a poboación de 65 ou máis anos, segundo a relación coa actividade económica. Galicia. Ano 2023
Unidade: porcentaxe (%)

Actividade Ambos sexos Homes Mulleres
Activos 1,8 1,7 1,8
  • Ocupados
1,9 1,8 2,0
  • Parados
0,6 0,3 0,6
Inactivos 61,4 60,7 61,9

Fonte: IGE-INE. Enquisa de poboación activa (descarga da táboa)


O número de pensionistas de 66 ou máis anos en Galicia supera o medio millón de persoas desde o ano 2009, segundo a información da AEAT.


Número de pensionistas de máis de 65 anos. Galicia
Unidade: persoas

Fonte: Agencia Estatal de la Administración Tributaria. Mercado de trabajo y pensiones en las fuentes tributarias (descarga da táboa)


O importe medio anual das pensións en Galicia é superior no grupo de idade de 66 a 75 anos (18.116 euros) que no de 76 ou máis anos (14.047 euros), segundo a información relativa ao ano 2022.


Importe medio anual das pensións. Ano 2022
Unidade: euros

Espazo Ambos sexos Homes Mulleres
De 66 a 75 anos
  • España
20.078 22.547 17.206
  • Galicia
18.116 20.619 15.384
Maior de 75 anos
  • España
16.063 19.035 13.743
  • Galicia
14.047 16.389 12.340

Fonte: Agencia Estatal de la Administración Tributaria. Mercado de trabajo y pensiones en las fuentes tributarias (descarga da táboa)


Pensión media anual dos pensionistas de máis de 65 anos. Galicia
Unidade: euros

Fonte: Agencia Estatal de la Administración Tributaria. Mercado de trabajo y pensiones en las fuentes tributarias (descarga da táboa)


Definicións e máis información

Definicións
Máis información